काठमाडौँ- समुद्र रहस्यले भरिएको छ । यसमा हजारौं प्रजातिका माछाहरू बस्छन् । ग्रेट सेतो शार्क संसारको सबैभन्दा खतरनाक माछा मध्ये एक हो । तर लगभग ३ मिलियन लाख वर्ष पहिले यो समुद्रमा अर्को शार्कको राज थियो ।

यो मेगालोडन शार्क थियो, जुन अहिलेसम्मकै सबैभन्दा ठूलो शार्क प्रजाति थियो । जहाँ सेतो शार्क पाँच मिटर हुन्छ, मेगालोडोन शार्क १६-१८ मिटर थियो । मेगालोडोनको विशाल जीवाश्म दाँतको अध्ययनले देखाएको छ, मेगालोडनले खानाको लागि सेतो शार्कसँग प्रतिस्पर्धा गर्नुपरेको थियो ।

एउटा नयाँ अध्ययनले सेतो र मेगालोडोन शार्कका लागि समुन्द्रमा व्हिल र माछाको कमि आएको देखाएको छ । जो विश्वको सबैभन्दा ठूलो मेगालोडन शार्क लोप हुने प्रमुख करण बन्यो । वातावरणीय दबाबहरू जस्तै समुद्री सतहमा हुने परिवर्तनले पनि महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेको हुन सक्ने अनुसन्धानमा देखिएको छ । मेगालाडोनको विलुप्तता सधैं एक रहस्य भएको छ ।

अनुसन्धान कसरी भयो ?

मेगालोडोनको लोपसँग सम्बन्धित अन्य धेरै कारणहरू हुन सक्छन् । जस्तै समुद्री सतहमा परिवर्तन र शिकारमा कमीको कारण तिनीहरूको बासस्थानको क्षति हुनु । नयाँ अध्ययनको लागि, अन्तर्राष्ट्रिय अनुसन्धानकर्ताहरूले जीवित र विलुप्त शार्कहरूको दाँतबाट जिंक आइसोटोप प्रयोग गरे । यसले तिनीहरूलाई मृत जनावरहरूको आहार बुझ्न मद्दत गर्यो । दुबै शार्कको दाँतले देखाएको छ कि सेतो शार्क र मेगालोडन शार्कको खाना र पेय एकै समयमा समान थियो।

खाद्यान्न अभाव

दुबै शार्कले ह्वेल, डल्फिन र पोर्पोइजको शिकार गर्थे । वैज्ञानिकहरू विश्वास गर्छन् कि वातावरणीय दबाब र जलवायु परिवर्तन तिनीहरूको लोपको मुख्य कारक हुन सक्छ । मेन्जको जोहानेस गुटेनबर्ग विश्वविद्यालयका प्रोफेसर थोमस टुटकनले भने कि यो प्रमाणले मेगालोडोनको लोपको रहस्यलाई समाधान गर्न सक्छ । माछाको अभावमा, सेतो शार्क कम खानामा बाँचेको हुन सक्छ, तर मेगालोडोन बाँच्न सकेन ।